Digitale inclusie
Het doel van digitale inclusie is dat iedereen mee kan doen aan technologische ontwikkelingen die bepalend zijn voor het dagelijks leven. Meedoen bevordert kansengelijkheid in alle domeinen van het dagelijks leven.
Tekst: Dennis Arnold Beeld: Gewoon Speciaal ICT
Digitale inclusie als fundamenteel kinderrecht”, dit is de titel en de kern van een Essay in 2023 gepubliceerd door Unicef Nederland in samenwerking met de Universiteit van Twente.
Helaas blijkt uit onderzoek dat niet alle leerlingen als vanzelfsprekend mee kunnen doen aan de digitale samenleving. De economische, sociale, culturele en persoonlijke status zijn belangrijke factoren die invloed hebben om wel of niet digitaal deel te kunnen nemen.
Het onderwijs moet nadrukkelijke een rol nemen in de basis van het toewerken naar digitale inclusie. Komt dit er dan extra bij naast alle uitdagingen waar het onderwijs voor staat? Het toewerken naar digitale inclusie sluit aan bij de opdracht van het ministerie naar inclusiever onderwijs in 2035. Ook zit het verweven in de concept kerndoelen voor Digitale Geletterdheid en de kerndoelen Burgerschap, die een voorwaarde vormen voor digitale inclusie.
Voorwaarden voor digitaal inclusief onderwijs
Kennisnet geeft de volgende vijf voorwaarden:
1. Digitale hulpmiddelen:
Digitale hulpmiddelen laten leerlingen en studenten met specifieke ondersteuningsbehoeften eenvoudiger deelnemen aan het onderwijs.
2. Geschikte devices en connectiviteit:
Een goed werkend device is een belangrijke voorwaarde voor digitale toegang. Leerlingen en studenten hebben goed werkend internet nodig. Zowel op school als thuis.
3. Toegankelijkheid:
Iedereen moet mee kunnen doen, ook bij digitaal onderwijs. Het is daarom belangrijk om informatie op verschillende manieren aan te bieden. Open Leermateriaal kan daarin ondersteunen.
4. Digitale vaardigheden:
Er zijn grote verschillen in digitale vaardigheden tussen leerlingen met verschillende achtergronden op verschillende type scholen. Leerlingen met een lagere sociaaleconomische status scoren slechter op digitale geletterdheid.
5. Digitale omgeving voor iedereen:
Iedere leerling moet deel kunnen nemen aan de digitale leeromgeving. Dat betekent dat een school in de gaten moet houden of leerlingen niet digitaal worden buitengesloten.
In het artikel ‘5 voorwaarden voor digitale inclusie in het onderwijs’ van Lotte Dondorp en Remco Pijpers, Kennisnet 2023, wordt dit verder toegelicht.
Hoe bevorder je digitale inclusie?
Allereerst is een open (pedagogische) houding van belang. Wees nieuwsgierig naar de mogelijke dillema’s en kansen van digitale inclusie. Betrek leerlingen en ouders. Wat zijn hun uitdagingen en vragen? Welke kansen en mogelijkheden zien zij?
Vaak worden digitale systemen en oplossingen nu bedacht voor een doelgroep, die in de praktijk niet volledig aansluiten. Door middel van co-creatie kun je leerlingen en ouders betrekken bij het inrichten van de digitale onderwijsomgeving en kan beter aangesloten worden bij de vraagstukken en kansen.
Neem daarnaast digitaal toegankelijk en inclusief voor alle leerlingen op als belangrijk criterium bij de aanschaf en het maken van nieuw lesmateriaal. Het gebruik van Open Leermateriaal biedt onder andere kansen. Materiaal kan op maat worden gemaakt en eenvoudig worden aangepast.
Bronnen
Digitale inclusie als fundamenteel recht Essay in 2023 gepubliceerd door Unicef Nederland in samenwerking met de Universteit van Twente Kinderen online: Digitale inclusie als fundamenteel recht
5 voorwaarden voor digitale inclusie in het onderwijs, Kennisnet 2023 https://www.kennisnet.nl/ethiek/5-voorwaarden-voor-digitale-inclusie-in-het-onderwijs/
Dus Digitaler (De Onderwijsspecialisten): Werkgroep die zich actief in zet voor digitale inclusie, zodat iedereen de kans krijgt om mee te doen in de digitale wereld van vandaag. https://maken.wikiwijs.nl/214176/Dus_Digitaler
Gewoon Speciaal ICT
Gewoon Speciaal ICT is het landelijk netwerk en de expertisegroep voor onderwijsprofessionals met een passie voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Dit platform is onderdeel van de Sectorraad Gespecialiseerd Onderwijs en bevordert de uitwisseling van kennis en ervaringen. De focus ligt op het effectief inzetten van ICT om het leren en de ontwikkeling van deze leerlingen te versterken. Deelnemers participeren in online en fysieke bijeenkomsten om inclusief onderwijs te bevorderen.
Kijk voor meer informatie over Gewoon Speciaal ICT op de website en onze sociale media.
